Trafik Kazalarında Araç Değer Kaybı Tazminatı

Trafik kazaları sadece can güvenliğini tehdit etmekle kalmaz, aynı zamanda araçlarda maddi hasarlara neden olur. Kazadan sonra onarılan bir araç, eskisi gibi tam değerinde sayılmaz. Bu durum, araç değer kaybı olarak adlandırılır. Zarar gören araç sahibi, kazadan sorumlu kişiden veya onun sigorta şirketinden değer kaybı tazmini talep edebilir. Bu makalede, araç değer kaybına ilişkin hukuki esaslar, başvuru yolları ve uygulamadaki önemli noktalar ele alınacaktır.

1. Değer Kaybı Nedir?

Değer kaybı, trafik kazası sonrası onarılan aracın, hasar geçmişi nedeniyle ikinci el piyasa değerinde meydana gelen azalmadır. Araç, teknik olarak tamir edilse de, geçmişte hasar görmüş olması sebebiyle daha düşük fiyata satılabilmektedir.

2. Hukuki Dayanak

Araç değer kaybı tazminatı, Türk hukukunda çeşitli yasal metinlere dayanır:

• 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)

• 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu (KTK)

• Yargıtay içtihatları

• Sigorta Tahkim Komisyonu kararları

3. Değer Kaybı Tazminatında Taraflar

Değer kaybı tazminatı talep edilirken aşağıdaki kişiler muhatap alınabilir:

• Zarar veren araç sürücüsü ve işleteni (araç sahibi)

• Zarar veren aracın trafik sigortasını yapan sigorta şirketi

  
  

4. Değer Kaybı Talep Edilebilmesi İçin Şartlar

Değer kaybı talebinin geçerli olabilmesi için şu şartların sağlanması gerekir:

• Trafik kazasının başka bir aracın kusuru nedeniyle meydana gelmiş olması

• Zarar görenin, kazada tam kusurlu olmaması

• Aracın onarıma uygun maddi hasar almış olması

• Değer kaybının belgelendirilebilir olması

5. Kimler Değer Kaybı Talep Edebilir?

Değer kaybı tazminatını talep edebilecek kişiler:

• Araç sahibi

• Leasing şirketi (eğer araç kiralıksa)

• Sigorta şirketleri (rücu hakları kapsamında)

Not: Kiracı ya da sürücü, malik olmadığı sürece talepte bulunamaz.

6. Zorunlu Trafik Sigortasının Kapsamı

Zorunlu trafik sigortası, değer kaybını poliçe limiti dahilinde karşılamaktadır. Ancak kasko sigortası, değer kaybını kapsamaz (ek teminat alınmadıysa).

7. Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Değer kaybı hesaplamasında dikkate alınan faktörler:

• Araç yaşı

• Kilometresi

• Markası ve modeli

• Hasarın niteliği

• Piyasa değeri

Hesaplama uzman eksperler veya bilirkişiler tarafından yapılır.

8. Değer Kaybı Talebi Süreci

1. Kaza tespit tutanağı ve fotoğrafların temini

2. Ekspertiz/servis raporlarının alınması

3. Sigorta şirketine yazılı başvuru (en geç 2 yıl içinde)

4. Cevap alınamazsa:  

• Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvuru  

• Alternatif olarak Asliye Hukuk Mahkemesi'ne dava

9. Yargıtay ve Tahkim Uygulamaları

Yargıtay kararları ve Tahkim Komisyonu kararları, değer kaybının gerçek bir zarar kalemi olduğunu ve tazmin edilebileceğini kabul etmektedir.

10. Zamanaşımı Süresi

Değer kaybı taleplerinde genel zamanaşımı süresi 2 yıldır. Ancak zarar ve tazminat sorumlusunun daha sonra öğrenilmesi halinde bu süre 10 yıla kadar uzayabilir (TBK m. 72).

Araç değer kaybı, trafik kazalarının önemli bir sonucu olarak karşımıza çıkar. Kusursuz veya daha az kusurlu araç sahipleri, değer kaybı tazminatı talep ederek maddi kayıplarını giderebilirler. Bu nedenle belgelerin doğru şekilde toplanması ve başvurunun süresinde yapılması büyük önem taşır.